ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದ ಅನೇಕ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಡಾನೆಯ ದಾಳಿ ಆಗಾಗ ನಡೆಯುತ್ತಾ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮೂಲ ಕಾರಣ ಅತೀ ವೇಗದ ನಗರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ನಾಶ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ಇಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತೆ ರಂಜಿತಾ ಹಾಗೂ ಆಕೆಯ ನೆರೆಯ ರಮೇಶ್ ಎಂಬವರು ಕಾಡಾನೆಯ ದಾಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾದ ವಿಷಯ ಕೇಳಿ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತುಂಬಾ ವಿಷಾದವೆನಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕಡಬ ಮತ್ತು ಪುತ್ತೂರು ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯ ಘಟನೆಗಳು ಈ ದೈತ್ಯ ಜೀವಿಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಾಯಗಳ ನೋವಿನ ಜ್ಞಾಪನೆಯಾಗಿದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಿಮ್ಮನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಕ್ರಮಗಳಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯಿಂದ ನಿಮ್ಮನ್ನು ನೀವು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಾಡಬೇಕಿರುವ ಕೆಲವು ಸ್ವಯಂ ರಕ್ಷಣೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಾನು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುತ್ತೇನೆ.
1. ಶಾಂತವಾಗಿರಿ ಮತ್ತು ಹಠಾತ್ ಚಲನೆಯನ್ನು ಮಾಡದಿರಿ: ಕಾಡು ಆನೆಯಿಂದ ನಿಮ್ಮನ್ನು ನೀವು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಹಂತವೆಂದರೆ ಶಾಂತವಾಗಿರುವುದು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಹಠಾತ್ ಚಲನೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು. ಆನೆಗಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆಯಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಅವುಗಳು ಹೆದರಿದರೆ ಅವು ಉದ್ರೇಕಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಶಾಂತವಾಗಿರುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಹಠಾತ್ ಚಲನೆಯನ್ನು ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ.
2. ಸುರಕ್ಷಿತ ಅಂತರವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಿ: ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಕಾಡಾನೆಗಳಿಂದ ಸುರಕ್ಷಿತ ಅಂತರವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಿ. ಆನೆಗಳು ವೇಗವಾಗಿ ಚಲಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ದಾಳಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಸುರಕ್ಷಿತ ಅಂತರವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಣಿಗೆ ತುಂಬಾ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರಬೇಡಿ ಅಥವಾ ಅದರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.
3. ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಿ: ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡ ಅಥವಾ ವಾಹನವಿದ್ದರೆ, ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಬೇಗ ಕಟ್ಟಡ ಅಥವಾ ವಾಹನವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಹಾಗೂ ಅದರ ಒಳಗೆ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯಿರಿ. ಆನೆಗಳು ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಅಥವಾ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ರಚನೆಗಳಿಂದ ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಸಂಭಾವ್ಯ ಗುರಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಅಥವಾ ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ತಲುಪುವ ಹಾಗೂ ದಾಳಿ ಮಾಡುವ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
4. ಬೃಹತ್ ಮರ ಹತ್ತಿ: ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಅಥವಾ ವಾಹನಗಳು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ನೀವು ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಆನೆಯಿಂದ ದೂರ ಹೋಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ, ಅಲ್ಲೆಲ್ಲಾದರೂ ಇರುವ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಮರವನ್ನು ಹತ್ತಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ. ಆನೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮರಗಳನ್ನು ಏರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಲು ಇದು ನಿಮ್ಮ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. (ಆನೆಗಳು ಮರವನ್ನು ದೂಡಿ ಹಾಕುವ ಸಂಭವವಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮರೆಯದಿರಿ)
5. ಜೋರಾದ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ: ಆನೆಯು ನಿಮ್ಮ ಕಡೆಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಆಶ್ರಯ ಅಥವಾ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಹೆದರಿಸಲು ಮತ್ತು ಓಡಿಸಲು ಜೋರಾದ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ. ಬೊಬ್ಬೆ ಹೊಡೆಯುವುದು, ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಶಬ್ದ ಮಾಡಿ. ಇದು ಆನೆಯನ್ನು ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಿಸಲು ಮತ್ತು ದಾಳಿ ಮಾಡದಂತೆ ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
6. ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆ ಮಾಡಿ: ಕಾಡಾನೆ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಅಟ್ಟಿಸುವ ಅಥವಾ ದಾಳಿ ಮಾಡುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ತಕ್ಷಣ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆ ಮಾಡಿ. ನಿಮ್ಮ ನೆರೆಹೊರೆಯವರು, ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅಥವಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಿ, ಅವರು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.
ಈ ಸ್ವರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ತಂತ್ರಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಕಾಡಾನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವಾಗ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಕೆಲವು ಸಲಹೆಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ:
1. ಕಾಡು ಆನೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಆಹಾರ ಅಥವಾ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ.
2. ಆನೆಯ ಕಾಳಚ್ಚು , ಹಿಕ್ಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಮುರಿದ ಕೊಂಬೆಗಳಂತಹ ಯಾವುದೇ ಚಿಹ್ನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಕಣ್ಣಾಡಿಸಿ.
3. ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾಗಿರಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಅಲರ್ಟ್ ಆಗಿರಿ. ದೂರದಲ್ಲಿ ನೀವು ಕಾಡಾನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರೆ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ಅದರಿಂದ ದೂರ ಹೋಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ.
4. ಕಾಡಾನೆಯು ಶಾಂತವಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿಧೇಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದರೂ ಅದರ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗದಿರಿ.
ಕಾಡಾನೆಗಳ ದಾಳಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ವರಕ್ಷಣೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾಗಿರಿ, ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಲು ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಸರಿಯಾದ ಕಾಳಜಿ ಮತ್ತು ಗಮನದಿಂದ, ನೀವು ಕಾಡಾನೆ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
✍🏻 ರಝೀನ ನೆಲ್ಯಾಡಿ, ಮನಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ